Kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması amacıyla “Kentsel Dönüşüm Yasası” geçtiğimiz hafta Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. Binlerce kişi tarafından merak edilen yeni kentsel dönüşüm yasası neleri içeriyor madde madde aşağıda özetledik;
1. Deprem bölgesinde riskli binalar için alınan yıkım kararlarının iptaline ilişkin açılan davalarda yargı süreçlerinin hızlandırılması amaçlanıyor.
Malikler, riskli yapı kararına ve binanın yıkımına ilişkin davalar açabiliyorlar. Açılan bu davalar hem çok uzun sürüyor hem de o riskli bina olduğu gibi bekliyor. Bu davaların hızlıca sonuçlanmasına ilişkin hukuki süreci kısaltan düzenlemeler yapıldı.
Kısacası artık riskli yapı şeklinde tespit edilen binalar daha hızlı yıkılabilecek.
2. Önceki durumda (apartmandaki maliklerin 3’te 2 si bina yenileme kararı almak zorundaydı) bina riskli olsa bile çoğunluğun sağlanamaması nedeniyle kentsel dönüşüm kararı alınamıyordu. Yeni yasa ile salt çoğunluk kararı getirildi yani apartmanda oturanların yarıdan bir fazlası dönüşüm istiyorsa artık dönüşüm yapılabilecek.
3. Deprem riski olan bölgelerde hızlı hareket edebilmek amacıyla yeni kurulan kentsel dönüşüm başkanlığı ve diğer idarelere resen riskli yapı tespiti yapma yetkisi tanındı. (Önceden riskli yapı tespiti talebi apartman maliklerden birinin talebiyle gerçekleştirilebiliyordu.)
4. Riskli yapılar ilgili tespit edilen bilgilere ilişkin tutanak, riskli yapıya asılacak, maliklere e-Devlet üzerinden bildirim yapılacak ve bağlı bulunan muhtarlıkta 15 gün süreyle duyurulacak. İlgili tutanak, muhtarlıktaki ilanının son günü hak sahiplerine tebliğ edilmiş olarak sayılacak. Bu şekilde kentsel dönüşümün önü açılmış olacak.
5. Yeni yasa ile, riskli yapıların yıkımı için hak sahibine 90 gün süre tanınıyor, yıktırmazsa kolluk güçleriyle yıktırılıyor. Bazı malikler ya da kiracılar riskli yapı tespiti yapılmasını engellemekte ya da kendi konutlarında tespit için numune alınmasına izin vermemektedir. Bu durumlarda mülki idare amiri tarafından verilecek yazılı izinle birlikte kolluk kuvveti marifetiyle gerekli riski yapı tespitinin yapılabilmesine imkân sunulacaktır.
6. Başkanlık ya da idare tarafından yapılan veya yaptırılan riskli yapı tespit, tahliye ve yıktırma masrafları, hisseleri oranında maliklerden tahsil edilecek.
7. Hak sahibinin borçlanmasının gerekmesi fakat hak sahibinin borçlanma bedelini ödeyecek mali gücünün olmaması durumunda, hak sahibine ait bağımsız birimin tapuda hak sahibi ile başkanlık adına paylı mülkiyet esaslarına göre tescil edilmesi mümkün olduğundan, böyle bir durumda hak sahibinin üzerine kayıtlı ikamet edebileceği konut nitelikli başka bir gayrimenkulü yok ise, bu bağımsız bölümler üzerinde hak sahibine ve hak sahibi evli ise işlem yapıldığı tarihteki eşine oturma hakkı tanınacak.
8. Uygulama imar planı ve her türlü fenni mesuliyetin Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi ile birlikte 30 gün içinde yapı ruhsatı verilebilecek.
9. Binalarda dönüşüm süresince imar ve yapılaşma haklarının kısıtlanması ve alandaki yapılara verilen elektrik, su ve doğal gaz gibi hizmetlerin durdurulması konularında Bakanlığa verilen görev ve yetkiler Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca kullanılacak.
10. Gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerince mülkiyetlerindeki taşınmazların rezerv yapı alanı olarak belirlenmesi talebinde bulunulabilmesi için; bu taşınmazların yapılaşmaya esas arsa metrekaresinin yüzde 30’unun mülkiyetinin devrine muvafakat edilmesi veya aynı miktarın değerinin dönüşüm projeleri özel hesabına gelir olarak kaydedilmek üzere Kentsel Dönüşüm Başkanlığına verilmesi gerekecek.
11. Yasa ile "rezerv yapı alanı" tanımı da değiştirildi. Rezerv yapı alanı, yeni yerleşim alanı olarak kullanılmak üzere belirlenen alanlar olarak tanımlanıyordu. Yeni yasa ile yerleşim yerlerinde yer alan parsellerin de rezerv yapı alanı olarak belirlenebilmesinin yolu açıldı.
12. Hazine arazilerinin değerlendirilmesi kentsel dönüşüm başkanlığına bırakıldı görev hak ve yetkiler başkanlıkça kullanılacak ayrıca başkanlık dış borçlanma yapabilecek.